De opstalverzekering verzekerd alles aan een woning bij de meest voorkomende schade zoals bliksem, storm, brand en water. De opstalverzekering is voor alles aan een huis, hiermee wordt bijvoorbeeld bedoeld het plafond, de regenpijp en een open haard. Dit zijn dus niet spullen die je zelf in de woning zet, hiervoor heb je een inboedelverzekering. De opstalverzekering is verplicht op het moment dat je een huis gaat kopen.
Een opstalverzekering en een inboedelverzekering vallen samen onder de term ‘woonverzekering’. Soms zit hier ook de aansprakelijkheidsverzekering bij. Deze verzekeringen dekken alles in en aan je woning.
De inboedelverzekering verzekerd alles in de woning, zoals de bank. Deze spullen zijn dus verplaatsbaar en daarom een deel van de inboedel. Voorwaarden die niet te verhuizen zijn en vast zitten vallen binnen de opstalverzekering, dit zijn spullen zoals zonnepanelen en een ingelegde vloer.
Het wordt aangeraden om deze verzekeringen bij dezelfde verzekeraar af te sluiten om te voorkomen dat je ergens dubbel voor verzekerd bent of juist ergens niet voor verzekerd bent. Bovendien kan je vaak profiteren van een pakketkorting.
De opstalverzekering is gebaseerd op de herbouwwaarde van een gebouw en wordt daarom altijd gevraagd bij het afsluiten van deze verzekering. De herbouwwaarde is iets anders als de marktwaarde. De herbouwwaarde is het bedrag wat de woning kost om deze opnieuw te bouwen met dezelfde kwaliteitsnormen, dit zijn materialen en de arbeid. Ook heeft de staat van het huis invloed op de herbouwwaarde, omdat als een huis slecht is onderhouden het huis minder waard is dan een huis wat altijd goed is onderhouden.
De marktwaarde is de herbouwwaarde met andere factoren zoals de ligging van het perceel die de marktwaarde verhogen, en daarmee een gebouw aantrekkelijker maken. De marktwaarde is de actuele som die een klant zou betalen om het onroerend goed aan te schaffen.
De opstalverzekering is niet wettelijk verplicht, toch willen banken wel vaak dat je deze verzekering afsluit. Banken willen bij koophuizen dat je deze verzekering afsluit omdat voor een hypotheek je koophuis het onderpand is van de bank tot de hypotheek is afgelost.
Bij een appartement is deze verzekering meestal al geregeld via de VvE (Verenging van Eigenaren). De reden hiervoor is omdat verhuurders verantwoordelijk zijn voor de woning en zij dus geld moeten neerleggen bij schade door bijvoorbeeld brand. Het is verstandig om altijd na te vragen of deze verzekering wel al is afgesloten om miscommunicatie en fouten te voorkomen.